Analiza finansowa to narzędzie, które pozwala zrozumieć, co naprawdę dzieje się w firmie – niezależnie od tego, jak pięknie wyglądają jej slogany reklamowe. Dzięki niej można „zajrzeć do wnętrza” przedsiębiorstwa i ocenić jego kondycję na podstawie twardych danych. Kluczem są wskaźniki finansowe – proste wzory, które dają precyzyjne odpowiedzi.
W tym artykule przedstawiamy najważniejsze wskaźniki finansowe, ich wzory i interpretację – czyli wszystko, co musisz znać, żeby sprawnie analizować dane liczbowe na potrzeby egzaminu wstępnego do Szkoły Głównej Handlowej.
Co to są wskaźniki finansowe?
Wskaźniki finansowe to relacje liczbowe obliczane na podstawie danych z bilansu oraz rachunku zysków i strat. Służą do oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w czterech głównych obszarach:
- Rentowności
- Płynności finansowej
- Sprawności działania
- Zadłużenia
Dzięki nim analiza finansowa przestaje być zbiorem tabelek, a staje się narzędziem podejmowania decyzji – zarówno przez menedżerów, jak i inwestorów czy kredytodawców.
Wskaźniki rentowności (zyskowności)
Wskaźniki rentowności pokazują, czy firma efektywnie wykorzystuje swój majątek i czy przynosi zysk. Wśród nich wyróżniamy:
Rentowność sprzedaży (ROS – Return on Sales)
ROS = Zysk netto / Przychody ze sprzedaży × 100%
Pokazuje, ile zysku zostaje z każdej złotówki sprzedaży. Im wyższy, tym lepiej.
Rentowność aktywów (ROA – Return on Assets)
ROA = Zysk netto / Aktywa ogółem × 100%
Pokazuje, jak skutecznie firma wykorzystuje swój majątek do generowania zysku.
Rentowność kapitału własnego (ROE – Return on Equity)
Źródło: www.pexels.com
ROE = Zysk netto / Kapitał własny × 100%
Ocenia, jaką stopę zwrotu osiągają właściciele z zainwestowanego kapitału własnego.
Wskaźniki płynności finansowej
Płynność finansowa to zdolność firmy do regulowania bieżących zobowiązań. Jej brak to najczęstsza przyczyna upadłości.
Wskaźnik bieżącej płynności
Wskaźnik bieżącej płynności = Aktywa obrotowe / Zobowiązania krótkoterminowe
Wartość optymalna to zwykle między 1,2 a 2,0.
Informuje, czy firma jest w stanie spłacić swoje zobowiązania krótkoterminowe (faktury, kredyty do spłaty w ciągu roku) przy użyciu aktywnych zasobów obrotowych (gotówki, należności, zapasów).
Wskaźnik szybkiej płynności (quick ratio)
Wskaźnik szybkiej płynności = (Aktywa obrotowe – zapasy) / Zobowiązania krótkoterminowe
Pomija zapasy – skupia się na najbardziej płynnych składnikach aktywów.
Wskaźniki zadłużenia
Zadłużenie mówi, na ile firma korzysta z finansowania zewnętrznego. Nie zawsze jest to zjawisko negatywne – ważna jest proporcja.
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
Wskaźnik ogólnego zadłużenia = Zobowiązania ogółem / Aktywa ogółem
Mówi, jaka część majątku została sfinansowana przez kapitał obcy.
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego = Zobowiązania ogółem / Kapitał własny
Wartość powyżej 1 oznacza, że firma ma więcej długu niż środków własnych.
Złota i srebrna zasada bilansowa – jak finansować majątek?
Jednym z kluczowych elementów analizy finansowej przedsiębiorstwa jest ocena, czy struktura finansowania majątku jest bezpieczna i racjonalna. Chodzi o to, czy firma finansuje inwestycje długoterminowe w sposób, który zapewnia jej stabilność i wypłacalność w dłuższym horyzoncie. W tym celu ekonomiści i analitycy posługują się tzw. zasadami bilansowymi. To proste reguły, które łączą rodzaje kapitału z typami majątku. Najważniejsze z nich to złota i srebrna zasada bilansowa.
Złota zasada bilansowa
Mówi, że majątek trwały powinien być finansowany wyłącznie kapitałem własnym. Majątek trwały to inwestycje długoterminowe, które przynoszą zwrot w czasie – dlatego nie powinny być finansowane środkami, które trzeba szybko oddać (np. kredytem krótkoterminowym).
Srebrna zasada bilansowa
Dopuszcza pewną elastyczność. Mówi, że majątek trwały może być finansowany kapitałem stałym, czyli kapitałem własnym i zobowiązaniami długoterminowymi. To podejście bardziej praktyczne, spotykane w wielu firmach.
Przestrzeganie tych zasad to sygnał dla inwestorów i analityków, że firma zachowuje finansową równowagę między tym, co trwałe, a tym, co płynne.
Wskaźniki finansowe – podsumowanie
Opanowanie wskaźników finansowych to absolutna podstawa zarówno na egzaminie wstępnym jak i w praktyce zawodowej. Dzięki prostym wskaźnikom i analizie danych liczbowych możesz szybko ocenić, czy firma znajduje się na ścieżce wzrostu, czy zmaga się z ryzykiem utraty płynności.
Znajomość takich pojęć jak ROA, ROE, ROS czy wskaźnik płynności bieżącej to nie tylko materiał egzaminacyjny. Jest to realne narzędzie interpretacji danych, które widzisz w sprawozdaniach finansowych. Jeśli zależy Ci na solidnym przygotowaniu do testu wstępnego – zgłoś się do nas! Pomożemy Ci przejść przez wszystkie kluczowe zagadnienia krok po kroku.
